Bij Kavokiva staat een boom, een cashewnotenboom. En onder die boom daar staat een bank, een lange bank. En op die bank daar zitten mensen, heel veel mensen, altijd andere mensen. En die mensen praten, lachen, knabbelen nootjes, wisselen nieuwtjes uit. Producenten, chauffeurs, magazijniers. Het werd ons favoriete plekje tussen de bezoeken door. Die bavardageboom is zowat het symbool van de vriendschappelijke ambiance die we mochten leren kennen bij Kavokiva.
“Bonne arrivée”! Overal werden we zo onthaald. Of je nu 10’
weg was of twee dagen, of men je nu kende of niet, overal werden we welkom
geheten. En overal onderweg werden wij begroet. Er werd gezwaaid, gebonjourd of
ge Njamboot of geMwanboot. Heerlijk toch, hoe men via dit groeten verbondenheid
deelt. We zullen het missen…
Njam, njam… dat zeggen we als we iets lekker vinden, als we
lekker aan het eten zijn of kindjes zeggen het als ze de taal nog niet goed spreken.
Hier is de Njam een zeer belangrijk en erg gewaardeerd voedsel. Het is een
wortel die met een lange prikstengel omhooggroeit. Wat zo interessant is aan de
Njam is dat deze geoogst wordt wanneer alle andere gewassen er niet zijn.
Bovendien houdt deze wortel heel lang goed. Het is dus echt de reserve voor het
laagseizoen. En de kindjes worden er groot en sterk van!
We hebben hier veel mooie mensen ontmoet. Jonge dynamische,
energieke vrouwen en mannen en ook wijze, bedaarde, gedreven oudere vrouwen en
mannen. En bij hen hoort dit Afrikaans gezegde: “Quand un vieux meurt, c’est
une bibliothèque qui brûle. “
Papaya’s groeien hier met overvloed tussen de cacaobomen.
Nochtans hebben we zelden of nooit iemand papaya zien eten. Voor de Baoulé –de etnie
die hier het gros van de cacaoproducten uitmaakt- is papaya eten taboe. De plant
wordt gewaardeerd als schaduwplant voor de cacao, maar zijn vruchten worden aan
de honden gegeven. Of aan ons J
Ongewild zijn we het onderwerp geworden van een les op
school. Weet je de welke? De les over rassenverschillen. We waren even het
schoolvoorbeeld. Die staat hier nog als verplichte materie in de handboeken.
Nochtans is er maar één ras, het menselijk ras.
Onze reis begon met een bezoek aan de teinturières. Zij
gebruiken potasse om de kleuren te fixeren op de stoffen. En nu weten we waar
die potasse van wordt gemaakt. Van cacaoschillen. Wat overblijft na de
ecabossage wordt gedroogd en de schillen worden uiteindelijk verbrand. Dit
restproduct wordt verkocht als potasse. De cirkel van ons verhaal is rond.